HEP O SESLERİ ARIYOR
Türkiye'nin İlk Görme Engelli Dağcısı ve Milli Atleti Necdet Turhan 1957 yılında Balıkesir'de doğdu, ilkokula polis memuru olan Babası Murat Turhan'ın tayini sebebiyle geldikleri Bursa'da başladı. Ortaokul sonrasında gündüzleri çalışıp gece öğrenimine devam eden Turhan, 23 yaşında görme yeteneğini kaybetti.
KÖR OLMANIN AĞIR YÜKÜ
"Gözlerimin artık görmediğine inanamıyordum, fakat yeni yaşamıma alışmak zor olmadı benim için. Her nedense kör olmanın başlangıcındaki ağır yük ezemedi beni... Pek farkında değildim o yükün. Yıllar sonra gittiğim Ankara Körler Rehabilitasyon Merkezi'nde görevli psikolog Sermin Turan şok dönemimin ne kadar sürdüğünü sordu, öyle bir dönem yaşamadım dedim, şaşırdı..." diyen Necdet Turhan, rehabilitasyon ardından 1988 yılında son sınıf derslerini dışarıdan vererek lise öğrenimini tamamlar. 1989 yılında ilk tercihini kazanarak üniversite yaşamına ODTÜ'de başlar.
SPOR OCAĞI ODTÜ
ODTÜ spor yaşamının da başlangıcı olur onun için. Ancak Üniversite'nin Dağcılık ve Kış Sporları Kolu'nda garipsenir önce, etkinliklere alınmak istenmez. İnat eder ve küsmez kendisine ilk yıl gösterilen yaklaşıma. Dağlara özlem duymaktadır çünkü... özleminin kaynağında anıları vardır. Gördüğü yıllardan iyi bilmektedir dağları, yaylaları, yükseklerden düşen soğuk ve berrak suları... Dağcılık yapmamış fakat yıllarca " Dağ Sultanları dediği Alabalıkların peşinden koşmuştur Uludağ'ın Dereleri'nde... O günlerden kalan özlem fotoğraflarıyla yüklüdür belleği... Dağlar Onu çağırmaktadır...
ODTÜ Dağcılık Kolu'nun antrenmanlarını ihmal etmez sorun yaşadığı ilk yıl, dağlara götürülmese de... Böylece katıldığı antrenmanlar sayesinde atletizmlede tanışmış olur ve bir daha bırakmaz koşmayı. Dağları doğayı bırakmadığı gibi...
DAĞCILIK KOLU ONUR ÜYELİĞİ
Bir sonraki yıl eğitimlerini almaya başladığı ODTÜ Dağcılık ve Kış Sporları Kolu'nda geçen Üç yılın bitiminde; gözlerinin hiç görmemesi nedeniyle dağlarda yürürken kullandığı çan sesini izleme tekniği ortaya çıkmış, temel dağcılık eğitimlerini almış, görme düzeyi sıfır olan engelli bir sporcu için hatırı sayılır etkinlikler olarak kabul edilebilecek; Bey Dağları, Erciyes gibi faaliyetlere katılmış ve en önemlisi de üç yıl boyunca gösterdiği etkin üyelik sebebiyle, gelişinde sorun yaşadığı ODTÜ Dağcılık Kolu'nun onur
üyeleri arasına seçilmiştir artık.
"ODTÜ Dağcılık ve Kış Sporları Kolu'nda ilk yıl dağlara götürülmeyişim, bana çekinceli yaklaşılmış olması aslında doğal bir tutumdu... Zira sıra dışı bir olgu olarak karşılarındaydım Kol Yöneticisi arkadaşların. Tanıdılar daha sonra Beni ve aşama, aşama süreç içinde çözüldü sorunlar...
ODTÜ Dağcılık ve Kış Sporları Kolu'nda Bana yönelik kaygıların azalmasında 1994 Yılı Bey Dağları ve Erciyes etkinliklerinin önemli payı olmuştur.
ODTÜ Dağcılık Kolu planlı faaliyetlerinden olan ve bir hafta süren Bey Dağları geçişi Antalya Elmalı Yöresi'nden başlamış, Tahtalı Zirve Tırmanışı sonrasında Kesme Boğazı üzerinden Kemer Kındıllı Çeşme'de son bulmuştu....
Dağda yürüme tekniğimin netleşip pekiştiği, Benim için bir dönüm noktası olan Bey Dağları etkinliğine katılmamda faaliyet teknik sorumlusu Mete hacaloğlu'nun, faaliyet esnasında da ekip sorumlumuz Burçin Didin Edin'in Beni desteklediklerini belirtmeliyim...
Erciyes Zirve Tırmanışı'nı ise Erdem Tuc, Seyhan Çamlıgüney ve Kaçkar Dağlarında 1995 yılında kaybettiğimiz Dağcılık Federasyonu Başkanımız Merhum Tayfun Tercan ile gerçekleştirmiştim..." diyen Necdet Turhan 1994 yılında cübbe giyer ve diplomasını alır. ODTÜ Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi mezunudur artık ve şeref öğrencisi olduğu belirtilmektedir diplomasında...
AVRASYA VE AĞRI'DA İLK
ODTÜ ile başlayan spor sürecini mezuniyeti sonrasında da sürdürür. Dağlar daha belirgindir yaşamında. Atletizm dağcılığının kondisyon çalışması olarak kalır uzun yıllar. İlk Ağrı tırmanışı öncesinde koşmaya gittiği Bursa Atatürk Stadyumu'nda master sporcular ile tanışır ve onlarla birlikte 2000 yılı Avrasya Maratonu'nun 15 km. etabına katılır.
Avrasya Maratonu'na katılan ilk görme engelli olur, 2002 Yılı'nda Ağrı Zirvesi'ne ulaşan ilk Türk görme engelli olduğu gibi...
2000 Yılı'nda 4500 m. ile sonuçlanan ilk deneyiminden iki yıl sonra Ağrı Zirvesi'ne ulaşmayı başarmıştır Necdet Turhan... Her iki tırmanışında da, Kilimanjaro tırmanışında ve diğer beş kıta tırmanışlarında olduğu gibi yanında ODTÜ Dağcılık ve Kış Sporları Antrenörü Nevzat Öntaş bulunmaktadır...
MARATONLAR BAŞLIYOR
Uzun mesafe koşuları yaşamının bir parçası olmuştur Avrasya maratonu ile birlikte... Aslında yaşamı bir maratondur onun. 2002 yılında New York Maratonu'na katılır.
Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonu tarafından gönderildiği bu maratonda yine bir ilki gerçekleştirir. Çünkü Necdet Turhan, ülkesini yurt dışında temsil eden ilk Görme Engelli Milli Atlet olmuştur.
DÖNÜM NOKTASI AMERİKA
O dönemdeki Türkiye Görme engelliler Spor Federasyonu Başkanı Asaf Avcı ve Dünya Maratonlar Birliği Türkiye Temsilcisi Osman Atakan Tekin'in yer aldığı bir kafile ile Amerika'ya giden Necdet Turhan New York'da ilk kez 42 kilometre koşmuş, maraton koşmanın başarılabilir bir şey olduğunu görmüştür. Dağlara ise zaten aşinadır. Bir dönüm noktası olur onun için Amerika yolculuğu. Küresel projesini kurgular, "Neden yapamıyayım, dağlar kapasiteme göre seçilebilir, maraton koşmak sorun değilmiş." diyerek...
2005 Yılı'nda ise Türkiye Görme engelliler Spor Federasyonu Başkanı Mesut Dedeoğlu ile gideceği Japonya'da Dünya Körler Maratonu'nu koşarak ikinci kez Milli olan Necdet Turhan'ın Küresel Projesi başlığında içeriğinide yansıtmaktadır; "5 Kıtada 5 Maraton, 5 de Zirve"
Necdet Turhan 2002 Yılında başlattığı Beş Kıtada Beş Maraton Beş Zirve Projesini 2017 yılında tamamladı. Beş Kıta Projesini sürdürdüğü 15 yıl içerisinde "Onlar benim markam" dediği sloganlar ortaya çıktı. Turhan davet edildiği konuşmalarda, yaşama ve spora bakışını bu sloganlar üzerinden anlattı;
DAĞA GÖZ DEĞİL YÜREK TIRMANIR
YAŞAMI SEVMEK İÇİN YÜREK, BAŞARMAK İÇİN EMEK GEREK
ENGELLER AŞILMAK, SORUNLAR ÇÖZÜLMEK İÇİNDİR
Görme engelli sporcu sloganlarının yazılı olduğu pankartları dağların zirvelerinde, maraton parkurlarında taşıdı.
Türkiyede çok sayıda uzun mesafe koşularına katılan, kaya ve zirve tırmanışları yapan görme engelli sporcunun Beş Kıta Projesi kapsamında gerçekleştirdiği etkinlikler;
Maratonlar (42 km)
2002 New york Maratonu
2004 Atina Klasik maratonu
2005 Japonya Körler maratonu
2006 Sydney Maratonu
2007 Mısır Luxor Maratonu
Dağlar
2002 Ağrı 5137 m.
2008 Klimenjero 5895 m.
2010 Month Blanc 3500 m.
2012 Avusturya Nock Spitze2404 m.
2014 Colorado Sherman 4280 m.
2017Avustralya Kosciuszko 2.228 m
Necdet Turhan'ın Avusturya Nock Spitze hariç Beş kıtada yaptığı tüm tırmanışlarında "dağlarda bana çok emek verdi." dediği ODTÜ Dağcılık Kolu Antrenörü Nevzat Öntaş klavuzluk yaptı. Çağan Sezak'ın da yer aldığı Avusturalya Tırmanışı 2003 yılında Kırgızistan Alaharça Dağında yaşamını yitiren Uğur Uluocak anısına gerçekleştirildi.
Beş Kıta projesinin finali olan bu tırmanış ABD'de yaşayan Türklerin kurduğu Bridge to Türkiye Derneği tarafından ülkemizdeki körlere yönelik sosyal eğitim projesi olarak ele alındı. Proje bütçesiyle Türkiye Görme Engelliler Kitaplığı ve Körler Federasyonu tarafından Braille kitaplar basıldı ve dağıtıldı. ODTÜ Burs Ofisi aracılığıyla engelli öğrencilere burs fonları oluşturuldu.
Necdet Turhan gençlik yıllarından dağlarda duyduğu sesleri unutamamış. Bir “söyleşide;Dağlarda aradığınız neydi?” sorusu karşısında boğazı düğümleniyor, gözleri doluyor. zorlukla konuşarak “Hep o sesleri aradım.” diyor. Turhan’ın yüreği o yıllarda, o seslerde, Gölcüklü Yayla'nın ıslık çalan çamlarında, Gül Pınar Deresi'nin sihirli şırıltılarında, Hasan Ağa Yaylası'nın kuş cıvıltılarında, kalmış. Dağlarda gözleriyle değil yüreğiyle dolaşıyor. Hep O sesleri arıyor...